An Nguyễn Phương Nam
Khi trình bày một việc mình không biết, hay biết có chừng mực thì quả là hàm hồ nhưng khi đặt mình vào tâm trạng là một người Việt, tôi thấy cần phải viết đôi hàng suy nghĩ về những người bạn, và nói về Vovinam trong những biến đổi thăng trầm của đất nước.
Tôi biết Vovinam, Việt Võ Đạo khá lâu. Nói là biết thôi chứ chưa hề làm quen với một võ sinh hay huấn luyện viên nào. Lúc bấy giờ khoảng đầu thập niên 70, có một số chương trình giới thiệu về Vovinam trên đài Truyền Hình Cần Thơ, song song với việc môn phái phát triển về miền Tây, thỉnh thoảng thấy những bộ võ phục màu xanh da trời thấp thoáng trong giờ luyện tập.
Đặc thù như tên gọi đó là môn võ truyền thống của VN, võ và đạo lại đi cùng. Không biết tại sao tôi lại có trong tay quyển giới thiệu về môn phái, ấn tượng đến bây giờ là hình Cố Võ Sư sáng tổ Nguyễn Lộc. Qua đó tôi thấy được một tinh thần dân tộc thuần nhất và đôn hậu, học võ để tự vệ, học võ để rèn luyện thân thể, học võ để bảo vệ quốc gia, học võ để... thành người. Võ đạo: Bảo vệ danh dự tổ quốc, dụng võ cứu nước, phục vụ dân tộc Việt Nam, xây dựng thế hệ thanh niên Việt Võ Đạo. Vài năm gần đây tôi biết đến Vovinam nhiều hơn khi được tin VS Trần Huy Phong qua đời. Thực sự tôi chưa hề biết người VS Phong. Qua truyền thông và sau này quen những môn đệ của người kể lại, cho thấy cuộc đời của ông gắn bó với sinh hoạt thanh niên tuổi trẻ trước 1975 góp bàn tay phụng sự tuổi trẻ, trong tinh thần gây dựng nên thế hệ thanh niên Việt Nam mới và đương nhiên trong đó có môn sinh Việt Võ Đạo. Chính sự tận tụy làm việc của các võ sư tiên phong đã ươm hạt giống tốt cho các lớp môn sinh kế tục.
Tiếc thay Vovinam chỉ vừa chớm hoàn thành chặn đường xây dựng lực lượng, huấn luyện cán bộ... thì biến cố năm 1975 rơi xuống, cùng chung cả nước chịu cảnh mất nước nhà tan, tháng 5 vs Chưởng Môn Lê Sáng bị bắt, rồi vs Trần Huy Phong, nhiều huấn luyện viên, môn sinh cùng chung số phận. Người vào tù, người cam nhận ở lại ẩn thân, người ra đi theo làn sóng tỵ nạn. Sau khi được thả ra, VS Phong là một trong những người lèo lái môn phái, tìm phương cách cho võ sư và các môn sinh vượt thoát tìm tự do, với hoài bảo khôi phục, giữ gìn cơ nghiệp, phát huy môn phái. Lời nguyện thề hết lòng vì môn phái, vì tổ quốc mến yêu.
Trong suốt gần 20 năm sau ngày đại họa rơi xuống đất nước, chính quyền CS tung ra đủ biện pháp trấn áp, tù đày hay gây phân hóa, chen vào nội bộ Vovinam. Tháng 4 năm 1994, chính quyền ép buộc chấp nhận một ban điều hành quốc doanh nhằm kiểm soát hoạt động môn phái. Hành động thô bạo và xem thường ý chí bất khuất của Vovinam là việc nhà cầm quyền cử một cán bộ không hề học võ Vovinam để giữ chức Trưởng Ban điều hành! Trong khi đó đảng chỉ cho VS chưởng môn Lê Sáng đảm nhiệm vai trò cố vấn chuyên môn, các việc thăng cấp, lên đai, điều động nhân sự phải được đảng chuẩn y. Cũng chính năm 1994 chính quyền đóng cửa các võ đường không thuộc dạng Vovinam quốc doanh, nghiêm cấm tất cả hoạt động của VS Phong, đồng thời xuyên tạc, gây chia rẽ môn phái. Một ưu tư lớn nhất là trong thời gian sống với CS, có vài môn đệ VVN huấn luyện võ thuật cho Cục Cảnh Vệ Bộ Nội Vụ, liệu các môn đệ này có phụ lòng tổ sư hay không? Liệu có ai giúp cho bộ máy công an mật vụ trấn áp đồng bào hay không ? Cầu mong là không có, bởi lẽ bàn tay thép của VVN đặt trên trái tim từ ái không đặt và không dạy cho bộ máy đàn áp dân lành! Một loại tuyên truyền khác là nhà cầm quyền dựng lên một truyện phim kể về hai huynh đệ Vovinam, một người đi cảnh sát cho chế độ miền Nam, một người đi theo Cộng Sản Bắc Việt ... tình tiết gượng ép để cuối cùng người môn sinh Vovinam Cộng Sản thắng Vovinam Cảnh Sát Việt Nam Cộng Hòa .
Vovinam thăng trầm từ ngày đầu, Cố VS sáng tổ Nguyễn Lộc phải di cư vào nam vì không chấp nhận chế độ khát máu của Cộng Sản, 27 năm Vovinam trong lòng chế độ gắn liền với tù đày, phân hóa. Ngày xưa môn phái phát triển phải tránh mật thám của Phòng Nhì Pháp, ngày nay Vovinam cũng phải ẩn thân, leo lách để được dạy môn đồ theo ý của mình, không theo lời bác đảng. Đây là một thử thách cho huấn luyện viên Vovinam không chấp nhận làm loại võ thuật quốc doanh. 27 năm nhìn lại Vovinam trong nước chỉ khép mình hạn hẹp trong khối sinh hoạt võ học cổ truyền, trong khi đó các môn võ ngoại lai như Thái Cực Đạo, Nhu Đạo, Thiếu Lâm, Karate ... được đảng ưu đãi, phổ biến, phát huy .
Nhìn ra hải ngoại, ai có tạm cư, định cư nơi xứ người mới biết được áp lực và giá trị đồng tiền, nhu cầu ổn định đời sống. Thế nhưng những thành viên, huấn luyện viên hải ngoại đã can đảm cắn răng vượt qua được chặn đường cơm áo để gầy dựng môn phái chỉ bằng một võ khí duy nhất là tấm lòng. Võ đường là sân sau nhà, là hội trường thuê mướn thiếu phương tiện an toàn cho luyện tập. v.v. Nhưng các bạn đã vượt qua và thành lập lên cơ cấu Tổng Liên Đoàn, đây là cơ chế chưa hoàn chỉnh nhưng ít ra cơ chế này độc lập, không phải chịu khuất phục trước áp lực của nhà nước . Tổng Liên Đoàn phục vụ cho dân tộc Việt Nam, cho Vovinam mà không phải phục vụ, huấn luyện võ cho một tập đoàn đàn áp người VN. Xin được góp lời chia xẻ muôn ngàn khó ngăn của những người bạn VVN bằng lời trân trọng khi tay phải đặt ở trái tim khi chào nhau. Vovinam phát triển trong Liên Bang Nga, Âu Châu, Mỹ Châu, Úc Châu và cả các xứ châu đại dương ... như một niềm tin phấn khởi cho tương lai môn phái. Khi viết về những môn sinh Vovinam hải ngoại nói chung hay chỉ nói về các môn sinh ở Úc Châu mà tôi gặp, đó là tinh thần dung dị, khoan hòa , khiêm tốn trong đối xử. Khi đặt vấn đề về chính trị, chính kiến... có bạn cười và nói rằng con tim là tổ quốc Việt Nam, là dân tộc, ghét độc tài áp bức, yêu chuộng công bằng, chia nhau quan niệm bình đẳng, dân chủ. Tất cả chừng ấy đủ nói lên Vovinam là một thành phần trong Cộng Đồng, trong xã hội VN mới trên xứ người cùng thực sự phụng sự tự do dân chủ. Có những người tôi chỉ biết tên, thấy mặt những bậc niên trưởng như VS Lê Công Danh, Nguyễn Văn Thông, Lê Linh Thảo, Phạm Thị Loan ... nhưng đã mến khi thấy sự đóng góp của các vị này cho môn phái trong thời gian đầu tiên ở Úc. VS Trần Huy Quyền người đã không ngừng xây dựng môn phái mà còn là một thành viên đấu tranh tự do dân chủ cho VN miệt mài đến giờ phút nhắm mắt, ai trong Cộng Đồng Người Việt Tự Do Úc Châu cũng biết đến Bao Bất Đồng qua ngòi bút ca ngợi chiến sử Việt Nam Cộng Hòa. Rồi những thế hệ kế tiếp như VS Lê Thành Nhân, Lê Quang Trung, Hồ Quang Thanh Sơn hay các huấn luyện viên trẻ sau này Phạm Minh Trân, Phạm Đăng Huân, Đỗ Vọng Quốc, Peter... là những người tâm hòa cùng thể chất, các bạn mong muốn : "Lấy con người làm cứu cánh, Đạo hạnh làm phương châm, lấy kỹ thuật và ý chí quật cường làm phương tiện" đào tạo thế hệ kế thừa ở hải ngoại. Tôi nhìn Vovinam qua những VS và môn sinh tiêu biểu này để cảm với tôn chỉ mà họ theo đuổi.
Có vài anh chị trong môn phái bất đồng ý kiến: "Vovinam chính trị hay không chính trị", lần gặp nhau trong sinh hoạt Cộng Đồng tôi nghe bạn nói chính trị hay không thì tùy người lượng định nhưng tay đã đặt ở ngăn tim thì phải làm theo mệnh lệnh trái tim, đã là Vovinam thì phải phục vụ cho dân tộc và ý thức Việt Nam, chống lại cường quyền, bênh vực lẽ phải. Vovinam hải ngoại có cái hãnh diện là nối tiếp được truyền thống phát huy môn phái mà không bị một trở lực của chính quyền, đảng phái nào cản trở, người ngoại quốc biết nhiều đến môn phái qua rèn luyện thân thể, học võ tự vệ, võ đạo, huấn luyện tâm thể... đây là lý do tại sao đào tạo được một số môn sinh là người ngoại quốc. Đây cũng chính là ý nguyện của những người võ sư tiền bối mong muốn và cũng chính là tinh thần xây dựng thế hệ thanh niên Việt Võ Đạo.
Trên đoạn đường gian nan, Vovinam đã có người nằm xuống trong lao tù, có người trôi dạt bốn phương trời, có người đôi lúc ngã lòng vì cá nhân, tỵ hiềm... nhưng chắc chắn là tinh thần Vovinam sẽ không phai nhạt. Anh chị ấy sẽ hãnh diện tươi sáng như màu áo xanh tinh khiết, sống chết cùng đồng môn và không phản bội dân tộc Việt Nam, không phù trợ kẻ gian tà, không khuất phục trước bạo lực.
Hai mươi bảy năm xa lìa đất tổ, mỗi lần nhìn thấy Vovinam Úc Châu trước bàn thờ Quốc Tổ Hùng Vương, Hai Bà Trưng nghiêm lễ, tham dự vào những sinh hoạt bảo tồn phát huy văn hóa Việt trên xứ người, tin tưởng với tinh thần đôn hậu này, môn phái sẽ và phải được phát huy mạnh mẽ trong đất nước VN thời hậu Cộng Sản. Trên đất nước Úc, trong nhiều sinh hoạt xã hội, các bạn đã thực hiện tôn chỉ hy sinh trong nếp sống vị tha gây quỹ từ thiện cho bệnh viện, cho người khuyết tật, cứu lũ lụt gửi về VN... Mỗi lần thấy số lượng môn sinh tăng lên là anh chị em huấn luyện viên hay kể cả phụ huynh đều mừng. Ít ra là các em có một môi trường lành mạnh, một tụ điểm tốt để sinh hoạt, đây chính là tinh thần "tích cực góp phần vào công việc giáo dục thanh thiếu niên".
Ngày 3 đến 6 tháng 7 năm 2002 Tổng Liên Đoàn VVN sẽ có đại hội sinh hoạt và thi đấu VVN toàn thế giới tổ chức tại Paris, trong đó có một số võ sư, môn sinh ở VN đến tham dự dưới tư cách cá nhân. Dù muốn hay không tất cả môn sinh VVN phải đối diện cùng một số việc thực tế:
VVN trong và ngoài nước là một thể thống nhất trước hương hồn của Võ Sư sáng tổ và các võ sư quá vãng một trong những tôn chỉ " Môn phái Vovinam-Việt Võ Đạo là một đại gia đình, trong đó môn đồ thương yêu và kính trọng lẫn nhau. Sự kính trọng là lòng thương yêu ấy sẽ đan kết thành kỹ luật của môn phái, một giềng mối vững chắc giúp các môn đồ đoàn kết chặt chẽ để nêu cao danh dự môn phái, phục vụ dân tộc. Trong tình trạng hiện tại của VVN quốc nội, môn đồ cố gắng tìm mọi phương cách để có sự độc lập trong nghĩ suy và hành động, độc lập điều hành mà không phải uốn thân, cúi mình tuân theo chỉ thị của đảng CSVN qua cơ quan trực tiếp Tổng Cục Thể Dục Thể Thao, hay Bộ môn vật và võ học cổ truyền.
Nhu cầu đoàn kết, phát huy tối đa tinh thần đồng môn ruột thịt là điều cần thiết đi song hành cùng việc phát triển môn phái. Việc đoàn kết nội bộ phải cảm nhận chân thành từ mọi phía, lấy quan niệm dân chủ đích thực, nghe và tuân theo lẽ phải, phục tùng ý kiến đa số mà nền tảng là tổ quốc, dân tộc, môn phái trên cá nhân, phe nhóm. Tuyệt đối không tạo cơ hội cho đảng CSVN chen vào nội bộ VVN.
Cần phải có một Đại hội thống nhất VVN thế kỷ 21 toàn thế giới thực hiện trong thời gian sớm nhất, nghị trình gồm thi đấu, trau giồi võ thuật, tăng cường võ lực và nêu cao, cổ xúy võ đạo. Việc thực hiện cấp bách đại hội VVN toàn thế giới là để tránh trường hợp tài năng, nhân sự của các võ sư cao đẳng, trưởng thượng bị mai một, ra đi, mất mát theo thời gian tất yếu của kiếp người. Đồng thời để ngăn ngừa VVN phát triển theo tính tự tồn, tự lập, địa phương tính, đi ngoài vòng thống thuộc môn phái.
VVN đang đứng trước một thử thách lớn khác, đó là: Môn phái đứng ở vị thế nào trước tình trạng nhà cầm quyền đang dâng đất hiến biển cho Trung Quốc? Tôn chỉ số 4 của môn phái là VVN không có tính cách tôn giáo và chính trị. Có phải vì vậy mà VVN không có ý kiến về tình trạng đất nước bị cắt xén ? VVN quốc nội liệu có sống hài hòa cùng các phái võ Trung Hoa hay không ? Câu nói nằm lòng "Người Việt học võ Việt, người Việt giữ đất Việt" có còn được ứng dụng ? Võ sư sáng tổ cùng các bậc VS tiên phong có lẽ sẽ không bao giờ hài lòng khi võ VN phát triển, nhưng đất và người VN hiện tại đang bị Trung Quốc hóa! Năm 1954, VS sáng tổ đã thấy chân tướng của đảng CS mà đành bỏ quê. Mười năm trước VS Phong bất chấp hiểm nguy, bạo bệnh của bản thân, không ở lại Pháp để trị bệnh mà chấp nhận trở về quê hương chỉ vì một lý do độc nhất là giữ lại con người, giữ lại đất và vì môn phái, hậu duệ của người đang đứng trước cơn gió bão xâm lược mất nước tan nhà.
Quê hương ta hiện nay sa đọa, đầy dẫy cà phê đèn mờ, bia ôm, làm thú vui xác thịt cho tập đoàn tư bản đỏ và nhiều tài phiệt Đài Loan, ngoại bang khác. Nếu tinh thần tự hào dân tộc không còn thì làm sao cống hiến tâm trí cho đất nước ?
Tâm nguyện của chúng ta là không bại nhược tinh thần, không yếu hèn thể xác, "sống, giúp người khác sống và sống vì người khác". Ta chỉ nghiêm lễ trước tổ quốc, đồng môn. Không nghiêm lễ trước bạo cường.
Để có được những thành quả trên, Vovinam đã vượt qua được bước ổn định, xây dựng nền móng phát triển thế hệ huấn luyện viên và môn sinh mới. Các bạn sẽ còn phải vượt qua nhiều khó khăn trong tương lai nhưng tôi tin rằng lớp thanh thiếu niên sau này sẽ cùng thế hệ đi trước cất bước lên đường. Tin tưởng rằng khi " Bàn tay thép đặt trên trái tim từ ái" Vovinam sẽ đạt được những gì của các bậc tiên phong mong muốn là thực sự phục vụ cho quyền lợi đích thực của tổ quốc và dân tộc VN.
Có mặt tại Massachusetts sớm từ những ngày đầu tị nạn, các lớp VOVINAM Việt Võ Đạo đã âm thầm phát triển và nay ra họp mặt với cộng đồng đã chứng tỏ đầy tài năng nhiều lãnh vực.
Hình kỷ niệm nầy vẫn còn thiếu nhiều khuôn mặt nồng cốt, nhiệt thành dấn thân của phong trào VOVINAM Việt Võ Đạo từ trước đến nay tại Massachusetts.
